Ndihma gjatë lindjes dhe teknika me kujdestari të ndarë

Përpunuar nga Kristian Maka

SCHAUMALAC M 70

Rritja e gicave:

Asgjë nuk është aq e rëndësishme për gicin e porsalindur sesa marrja e shpejtë e kolostrumit nga dosa. Monitorimi i lindjeve nuk duhet të jetë standard vetëm gjatë ditës. Orët e para të jetës së gicit janë të rëndësishme per mbarëvajtjen e rritjes së gicit. Nga Karolin Humer

Kulloshtra është më shumë se thjesht një burim ushqimi i përshtatur për tretjen dhe metabolizmin e gicit. Gicat lindin pa antitrupa dhe për këtë arsye varen nga sasia dhe cilësia e tyre në kulloshtër. Sasia e kulloshtrës është zakonisht 3,3 deri në 4,4 litra. 300 gram për gic është optimale, pak më pak se 200 minimumi. Gicat e lindur më parë kanë avantazhin se janë në gjendje të thithin më shumë antitrupa sesa të lindurit e fundit, të cilët kanë një sistem imunitar më pak të qëndrueshëm dhe janë më të prirur ndaj sëmundjeve.

Teknika me kujdestari të ndarë

Për të siguruar marrje të mjaftueshme të kulloshtrës edhe për këta gica, mund të përdoret e ashtuquajtura “Teknika me kujdestari të ndarë”. Gjashtë deri në tetë gicat e parë mbahen për rreth një deri në dy orë pasi kanë pirë dy herë. Kjo lë më shumë kulloshtër dhe hapësirë ​​në gji për gicat që lindin më vonë. Përveç sasisë, kohëzgjatja midis lindjes dhe marrjes së parë të kulloshtrës është gjithashtu vendimtare për mbijetesën e gicave. Nëse marrja e parë e qumështit zgjat shumë, ato pak rezerva energjetike me të cilat lind gici shpenzohen shpejt. Ekziston edhe rreziku i humbjes së nxehtësisë dhe përfundimisht, ngordhjes. Nëse zgjat më shumë se 30 minuta, humbjet rriten me shpejtësi deri në 20%. Dhënia e kulloshtrës me biberon një ose dy herë mund të ndihmojë. Me një dozë të vetme, humbja më e madhe, veçanërisht te gicat nën peshë, mund të ndalet. Nëse jepet dy herë, shkalla e humbjes mund edhe të reduktohet, gjë që tregon rëndësinë e monitorimit të lindjeve.

Cilësia e kulloshtrës

Dosat e vjetra kanë më shumë kontakt me lloje të ndryshme patogjenësh sesa dosat e reja. Kjo reflektohet në cilësinë e kulloshtrës. Kulloshtra e dosave të vjetra përmban më shumë antitrupa se ajo e të rejave. Kjo shpjegon gjithashtu prirje ndaj simptomave diarreike të gicave të dosave të reja. Vaksinimi i dosave para lindjes mund të parandojë këtë efekt. Antitrupat e formuar më pas gjenden në kulloshtër. Faktor tjetër që ndikon në sasinë dhe cilësinë e kulloshtrës është gjenetika. Nëse dosa humbet shumë yndyrë në dy javët e fundit para lindjes, përmbajtja e proteinave dhe përqëndrimi i antitrupave në kulloshtër ulet.

Kujdesi në lindje

Rendimenti më i ulët i qumështit në pjelljet e mëvonshme vihet re tek ato dosa, gjiri i të cilave nuk është thithur sa duhet në pjelljen e parë. Dosat e reja duhet të rritin sa më shumë gica të jetë e mundur për sa i përket rendimentit të qumështit. Numri i thithave funksionalë është thelbësor për suksesin e mbarështimit dhe riinseminimin e dosës. Dosat e reja duhet të kenë të paktën tetë thitha në secilën anë për t’u kujdesur maksimalisht për të sapolindurit.

Ndihma gjatë lindjes

Kujdestari duhet të ndërhyjë në rast të lindjeve me vonesë, të parandalojë mbytjen e gicave të lindur me placentë, t’i fërkojë gicat që të thahen, të shkurtojë kordonin e kërthizës, nëse është e nevojshme, të dezinfektojë kërthizën me jod, të sigurojë furnizimin me kulloshtër dhe nëse është e nevojshme, të vendosë gicat te gjiri. Raporti i ngordhshmërisë mund të reduktohet me 40 deri në 50% në bazë të ekzaminimeve në praktikë. Në rrjedhën e mëtejshme, humbjet e gicave para shkëputjes nga gjiri me lindje të mbikëqyrura u reduktuan me 0.9 dhe 9.7% krahasuar me ato të pambikëqyrura. Monitorimi i lindjes gjatë 24h duhet të jetë standard. Stresi dhe shqetësimi gjatë dhe pas lindjes mund të jenë “bllokues të qumështit”, sepse hormoni i stresit pengon lirimin e oksitocinës. Është e domosdoshme një fazë e mjaftueshme e integrimit të dosave të reja që mësohen me njerëzit. Hulumtimet e mëparshme sugjerojnë se pesha e të sapolindurve stimulon prodhimin e qumështit. Në këtë kontekst, është e rëndësishme të sigurohet që dosat të kenë një furnizim të mjaftueshëm me energji në të tretën e fundit të barsmërisë dhe para lindjes, pasi rritja më e madhe e gicave ndodh gjatë kësaj periudhe.