Rekomandime të reja për ushqyerjen e derrave për majmëri
Përpunuar nga Klevis Xhardja
Niveli i performancës së derrave është rritur ndjeshëm vitet e fundit. Kjo zhvillim duhet të merret parasysh në ushqyerje.
Shoqata për Fiziologjinë e Ushqyerjes (GfE) ka publikuar rekomandime të reja për furnizimin me energji dhe lëndë ushqyese të derrave për majmëri. Energjia e përdorshme (ME) mbetet si standard për vlerësimin energjetik të ushqimit. Në formulën e rishikuar të llogaritjes së ME janë hequr korrigjimet për përmbajtjen e substancave të fermentueshme bakteriale (BFS) dhe sheqerit.
Ndryshimi
Formula e re e llogaritjes e vlerëson përmbajtjen e yndyrës me një nivel energjie më të lartë se më parë. Për vlerësimin e proteinave dhe aminoacideve, GfE ka ndryshuar të gjitha rekomandimet e furnizimit në bazë të proteinës së papërpunuar dhe aminoacideve të tretshme në zorrën e hollë, ndërsa më parë të gjitha vlerat jepeshin mbi bazën e të dhënave bruto. Kjo mundëson parashikim më të saktë të ushqyerjes dhe performancës. Ushqimet me kosto efektive me tretje të ulët të aminoacideve mund të vlerësohen kështu shumë më saktë (shih Figurën 1).

Ushqyerje e përmirësuar
Me rritjen e peshës dhe moshës, përmbajtja e proteinave në shtimin e masës trupore të derrave pakësohet, ndërsa përmbajtja e yndyrës rritet nga rreth 20 % deri në mbi 40 %. Sidomos në fazën e fundit të majmërisë shfaqen dallime gjinore në përmbajtjen e yndyrës. Përveç kësaj, disa gjenotipe moderne, pavarësisht rritjeve të larta të masës trupore, ende mund të arrijnë një përqindje shumë të lartë të mishit pa dhjamë. Ndikimi mbi nevojat për aminoacide dhe energji në grupmosha të ndryshme është marrë parasysh në rekomandimet e reja të GfE, për një ushqyerje të përmirësuar, individuale dhe të përshtatur me performancën.



GfE e ka ndarë intervalin e masës trupore prej 30 deri në 120 kg në rritje nga 10 kg masë trupore dhe në nivele performance prej 500 deri në 1.100 g shtim në peshë të gjallë çdo ditë. Nëse shtimi ditor i masës trupore brenda një faze të masës trupore rritet me 100 g, atëherë te derrat për majmëri me një përqindje normale të mishit pa dhjamë duhet të shtohen çdo ditë rreth 1,8 g lizinë e tretshme shtesë. Te derrat me përqindje të lartë mishi pa dhjamë kjo rritje është edhe më e lartë me afërsisht 2.0 g lizinë të tretshme në ditë. Edhe raporti i aminoacideve kryesore ndaj lizinës është përshtatur. Në bazë të aminoacideve të tretshme, raporti i metioninës+cistinës ndaj lizinës është ulur, ndërsa ai i treoninës është rritur. Kërkesa për energji rritet vazhdimisht me rritjen e performancës së majmërisë. Në fazën e parë të majmërisë (30–60 kg LM) janë 2 MJ ME në ditë dhe në fazën e mesme/finale të majmërisë (60–120 kg LM) janë 3 MJ ME në ditë, të cilat duhet të shtohen kur shtimi ditor i masës trupore rritet me 100 g. Për shpenzimin e energjisë për kg shtim në masë trupore, shihet një efikasitet më i mirë me rritje më të larta. Për një shtim mesatar ditor të masës trupore prej 850 g, duhet parashikuar një shpenzim energjie prej rreth 37 MJ/kg shtim gjatë gjithë periudhës së majmërisë (shih Fig. 2).
Përzierjet e Ushqimit
Përqendrimet e lëndëve ushqyese dhe përbërësve aktivë të programit Schaumann bazuar në nevojat konfirmojnë se performanca optimale e majmërisë dhe therjes arrihet me llogaritjet e racioneve të rekomanduara. Derrat për majmëri marrin sasi të mëdha të aminoacideve esenciale përmes ushqimit mineral Schaumann. Ato plotësojnë boshllëqet në kërkesat për proteina të ushqimit dhe treten plotësisht. Siç tregojnë përzierjet e mostrave në Figurën 3, rekomandimet më të fundit të Shoqërisë për Fiziologjinë e Ushqyerjes merren në konsideratë në mënyrë gjithëpërfshirëse.

+355 (0) 44813303
agri@ap.com.al

