Kontrolli i mizave:

Me rritjen e temperaturave, mizat rishfaqen në stallë dhe mund të shkaktojnë probleme të rëndësishme: shqetësim, rrezik infeksioni dhe humbje të prodhimtarisë. Kontrolli i hershëm dhe i synuar i mizave minimizon këto humbje. Më shqetësuesja është se ato transmetojnë viruse, baktere dhe patogjenë të tjerë, duke ndotur muret, ndriçimin dhe pajisjet. Përveç kësaj, mizat ndikojnë negativisht edhe në prodhimin e qumështit dhe mishit të gjedhëve dhe të derrave. Në përgjithësi, mizat janë të bezdisshme si për kafshët, ashtu edhe për fermerët dhe komunitetin përreth. Në zonën tonë gjeografike, veçanërisht të bezdisshme janë miza e shtëpisë dhe miza kafshuese e viçave. Kjo e fundit ushqehet me gjak dhe gjendet më shpesh në mbetjet e ushqimit si sanë ose silazh sesa në pleh. Larvat e mizës së plehut mund të bëhen gjithashtu një problem gjatë verës. Meqenëse zhvillimi i një brezi të ri mizash zgjat vetëm 10-15 ditë në pranverë, kontrolli i hershëm është thelbësor. Sa më shpejt të fillojnë masat e kontrollit, aq më i madh është suksesi. Përveç zonave të plehut, vendet e zakonshme të shumimit përfshijnë zonat rreth venddepozitimeve të plehut organik dhe llumit. Me ngrohjen e motit, problemi i mizave përkeqësohet në këto vende. Kontrolli i mizave të rritura është i rëndësishëm, por trajton vetëm simptomat. Një mizë femër e shtëpisë lëshon 400-700 vezë gjatë jetës së saj të shkurtër. Brenda 12 orëve, vezët çelin në larva. Këto larva pupëzojnë dhe pas 3-7 ditësh shndërrohen në miza të rritura. Në rajonet e ngrohta, mund të ketë më shumë se dhjetë breza në vit. Vetëm duke parandaluar zhvillimin e vezëve dhe larvave, problemi mund të trajtohet në rrënjë dhe numri i mizave mund të zvogëlohet në të ardhmen. Prandaj, duhen marrë masa të njëkohshme kundër mizave të rritura dhe larvave.

Masat higjienike:

Masa më e thjeshtë është heqja e rregullt e plehut, si pastrimi i rregullt i stallave ose kullimi javor i kanaleve të plehut për të parandaluar formimin e shtresave të ngjeshura të plehut. Kjo përfshin pastrimin e zonave rreth shtyllave, ndarjeve të stallave dhe rreth enëve pirëse ose ushqyesve automatikë, ku mizat preferojnë të shumohen. Po ashtu, jashtëqitjet në të çarat e mureve janë vende të zakonshme për vendosjen e vezëve. Ventilimi i mirë i stallës ndihmon në largimin e mizave, por duhet të shmanget ekspozimi i kafshëve ndaj rrymave të forta të ajrit. Përveç pastrimit të kalimeve dhe ushqyesve, është e rëndësishme të trajtohen larvat për të ndërprerë ciklin e zhvillimit të mizave. Rreth 90% e mizave në një fermë qumështore zhvillohen në zonën e viçave. Prandaj, shfaqja e larvave në shtresat e thella dhe të lagështa, vendi kryesor i shumimit, duhet të kontrollohet. Larvicidet parandalojnë shndërrimin e larvave duke penguar formimin e kitinës dhe janë efektive kundër të gjitha llojeve të larvave të mizave. Gjatë përdorimit të produkteve, sigurohuni që ato të arrijnë në zonat e shumimit të mizave. Është e rëndësishme të ndryshoni rregullisht grupin e përbërësve aktivë për të shmangur zhvillimin e rezistencës nga mizat. Në varësi të motit, trajtimi parandalues duhet të kryhet në fund të prillit ose në fillim të majit, kur larvat janë ende në fazën e parë ose të dytë. Në zonat e plehut të ngurtë dhe zonat e tjera të mbarështimit, preferohet aplikimi i lëngshëm.

Tërheqja dhe asgjesimi:

Si masë shtesë për kontrollin e larvave, duhet të përdoret parimi i “tërheqjes dhe asgjesimit”. Përdorimi i produkteve të tilla rekomandohet veçanërisht në zonën e dritareve, tubave të qumështit, ndarjeve të stallave dhe shtyllave, ku mizat preferojnë të qëndrojnë. Granulat e karremit, që përmbajnë sheqer si bazë bartëse dhe një tërheqës seksual, mund të vendosen në këto zona. Repelentët e mizave gjithashtu mund të përdoren si granula karremi. Kujdes: Produktet kundër mizave duhet të mbahen larg fëmijëve dhe kafshëve shtëpiake!